Dobranie właściwej narty jest rzeczą niezwykle istotną. Dobra decyzja przy zakupie sprzętu będzie procentować w przyszłości. Odnosi się to zarówno do początkujących, jak i zaawansowanych narciarzy. Przy dobieraniu sprzętu przede wszystkim należy wziąć pod uwagę takie dane jak warunki fizyczne użytkownika (wzrost, waga) oraz przeznaczenie sprzętu (technika klasyczna czy łyżwowa, biegi sportowe czy turystyka narciarska). Nowicjusze powinni raczej skorzystać z rady osoby obeznanej z tematem, niekoniecznie jednak sprzedawcy w sklepie sportowym. Narciarstwo biegowe nie jest jeszcze w naszym kraju dyscypliną na tyle popularną, aby w każdym wypadku można było zdać się na informacje udzielane w sklepie.
Oznaczenia, z którymi można się spotkać przy zakupie nart:
S - sportowe narty biegowe wyczynowe A - narty biegowe sportowo - rekreacyjne, pośrednie między nartami wyczynowymi (S) a turystycznymi (L); w zależności od charakterystyki mogą mieć oznaczenia A/S lub A/L L - narty śladowe, czyli turystyczne W - narty śladowe o wzmocnionej konstrukcji, przeważnie okrawędziowane (backcountry), przeznaczone do użytku w wymagającym terenie I - narty specjalnego przeznaczenia - turystyka kwalifikowana (telemark, ski-alpinizm)
Narty biegowe wyczynowe (S) i sportowo-rekreacyjne (A) posiadają również oznaczenia twardości.
H - narty twarde (hard) M - narty średnio twarde (medium) S - narty miękkie (soft)
Twardość narty
fot. Fischer
Twardość narty jest niezwykle ważnym parametrem. Przy doborze sprzętu winno się uwzględniać dwie rzeczy: masę ciała narciarza oraz warunki śniegowe, w jakich narta będzie używana. Generalnie zasada jest taka, że na śniegi twarde (zlodowaciałe) i mokre stosujemy nartę twardą, natomiast w warunkach miękkiego (świeżo spadłego i niezbyt ubitego) i zmrożonego śniegu - nartę miękką. Twardość narty ma również znaczenie w kontekście techniki biegu. Narty do techniki łyżwowej są bardziej sztywne od nart do stylu klasycznego.
Fabryczne oznaczenia twardości posiadają narty biegowe wyczynowe (S) i sportowo-rekreacyjne (A). Oznaczenia te wyglądają następująco:
H (hard) - narty twarde M (medium) - narty o średnim stopniu twardości S (soft) - narty miękkie
Jak dobrać twardość narty odpowiednią do masy ciała? Do dobrania narty o optymalnej twardości służą specjalne urządzenia, rejestrujące nacisk na podłoże obciążonej przez narciarza narty.
W warunkach sklepowych można wykonać test "z kartką papieru". Pod nieobciążone narty, ułożone na równym podłożu, należy wsunąć kartkę, a następnie - stojąc na nartach w miejscu mocowania wiązania - spróbować wysunąć papier spod spodu. Zbyt luźno wysuwająca się kartka świadczy o tym, że narty są za twarde, natomiast jeśli kartki nie da się wyjąć, są one za miękkie. Narta jest odpowiednio twarda, jeśli kartka pozwoli się wysunąć z lekkim oporem.
Łuska - fragment ślizgu narty w jej środkowej części (pod stopą narciarza) przypominający swoją strukturą rybią łuskę. Wskazana zwłaszcza w turystyce narciarskiej; utrudnia cofanie się narty podczas odbicia. Nie wymaga smarowania (jak narty o gładkim ślizgu, które pod stopą posmarować trzeba "na podejścia").
Długość narty Narty dobiera się przede wszystkim do wzrostu narciarza. O długości narty decydują również takie uwarunkowania jak technika biegu i waga ciała.
Narty biegowe
fot. Fischer
W przypadku nart biegowych odpowiednia długość (poza wzrostem) zależy przede wszystkim od techniki biegu. Narty do techniki klasycznej powinny być dłuższe niż te do łyżwy. I tak dla osoby o prawidłowej wadze odpowiednią długość wyliczymy w następujący sposób:
Narty śladowe Dobierając długość nart śladowych, kierujemy się kompromisem pomiędzy doborem nart do techniki klasycznej i łyżwowej. Dla osób o prawidłowej wadze długość narty śladowej winna równać się wysokości dosiężnej - ustawiona pionowo narta winna sięgać nadgarstka wyciągniętej w górę ręki. Narty dla kobiet mogą być o 5 cm krótsze. Osoby ze znaczną nadwagą (ponad 10 kg) powinny używać nart dłuższych. Każdy kilogram ponad wagę prawidłową i 10 kg nadwagi oznacza konieczność zwiększenia długości narty o 0,5 cm.
Inna metoda wyznaczania długości nart śladowych zaleca dodać do wzrostu połowę wagi. I tak dla osoby o wzroście 180 cm i wadze 90 kg odpowiednią długość nart wyliczymy w następujący sposób: 180 + ½ x 90 = 180 + 45 = 2,25 cm.
Do połowy lat 70. w użyciu znajdowały się narty drewniane. Zmieniło się to po mistrzostwach świata w Falun w 1974 roku, kiedy to po raz pierwszy zastosowano narty z tworzyw sztucznych. Pozwoliło to osiągać większe prędkości - nowe narty były bowiem dużo lżejsze od swoich poprzedniczek. Nowe tworzywa okazały się dużo bardziej odporne na uszkodzenia, narty posiadały lepszy poślizg, co dawało się odczuć zwłaszcza na śniegu mokrym. Takie właśnie narty z tworzyw sztucznych - z wieloma technologicznymi udoskonaleniami - stosowane są powszechnie do dziś.
