Szczyrk - Doliny II - Muller GMD zostanie objęty ochroną konserwatorską.

[MOSTOSTAL]

Nooo były takie. W Gdańsku są tzw wzgórza morenowe. To cały "łańcuch" pagórków ciągnący się niemal od Lęborka do Tczewa. W 3mieście jest tego najwięcej i dziś niestety wszystko to objęte Trójmiejskim Parkiem Krajobrazowym. No i zad blaszany. Nie da się tu nic postawić. To co jeszcze za socjalizmu zbudowano to jest. Nowych nielzja.

Dlatego Łysa w Sopocie ma zabytkowy orczyk bez możliwości jakiejkolwiek zmiany, dlatego nie ma już wyciągów na Lagrach w Oliwie ani na Witominie w Gdyni. Ponoć mają coś budować na górze Donas w Gdyni ale to się już tyle czasu "ma", że chyba obrośnie legendą.

Fakt taki, że górek jest tam multum i w moim dzieciństwie było sporo stoków obleganych przez narciarzy. Chodziło się z buta na górę i zjeżdżało. Cześć osób dyrdała na nartach do góry "ratrakując" w ten sposób część stoku. Pamiętam też jak na jednej z górek (ale to już u progu lat 90) ktoś przyjeżdżał maluchem, podnosił go na lewarku zakładał zamiast koła felgę i miał ok 100m sznur z bloczkiem przyczepianym do drzewa poniżej. Maluch zaś miał hak, za który właściciel przywiązywał go holem do drzewa. Odpalał go i jeździł sobie na własnej wyrwiłapie. Nie wiem, na którym biegu się to odbywało. Ponoć kiedyś mu spadł z tego lewarka i narobił bigosu... Na szczęście nikomu nic się nie stało jednak kolo się chyba spietrał bo więcej tego już nie widywano. Maluchowyciąg był za friko. Szkoda, że wtedy nie było telefonów z aparatem bo pewnie byłyby fotki lub filmy... Polak potrafi.

PS Tak się teraz tylko zastanawiam jak ten maluchowyciąg działał. Musiał mieć szperę chyba... albo ręczny tylko na jedno koło... ;-)

Edytowane 26 Marzec 2015 przez MOSTOSTAL

[leitner]

@MOSTOSTAL wiesz może jakie gazety ukazywały się w tamtym czasie w okolicach Szczyrku lub Zakopanego? (Albo ktoś z mieszkańców Bielska lub okolic wie?) Wujek Google niestety nie wie, a idą święta, więc będę miał więcej czasu na poszperanie w czytelniach.

Teraz też jestem w czytelni, ale nie mogę znaleźć żadnej gazety z lat 60. z tamtych okolic:sad:

[leitner]

Z Kasprowego znalazłem coś takiego - krzesełko, ale narty są na śniegu :eek:

[Ratrak]

To co powiecie na to, wyciąg saniowy na Kasprowym z 1938 roku .

[MOSTOSTAL]

Woooow! A z jakiego to roku fotka jest..??? Jesteś w stanie dojść...??? Tego nawet Marek Baran nie ma w annałach. Qrrrde! Carramba po prostu! To jest J-bar lift !! Nie wiedziałem, że coś takiego w Polsce w ogóle istniało. Musi bardzo krótko było. Ale mi niespodziewajkę zrobiłeś. .. zaraz zaraz... którego to dziś mamy.. hmm.. ee w photoshopie się pobawiłeś...??? :wink: No jeśli to "primek" to ci się udał na 10000%.Zdjęcie wyciągu saniowego:

Edytowane 2 Kwiecień 2015 przez MOSTOSTAL

[Ratrak]

Ciężko mi powiedzieć, z którego roku to zdjęcie.

Tutaj masz artykuł na temat tego wyciągu: http://www.npm.pl/index.php?action=site&pid=1244&id=239

W google da się znaleźć więcej zdjęć i informacji .

[leitner]

Nie, to nie Prima Aprilis :biggrin: To jest zdjęcie z lat 30. autorstwa Stefana Zwolińskiego. http://podroze.gazeta.pl/podroze/51,114158,15940382.html?i=21 Za tą stroną nie przepadam, ale tylko tutaj znalazłem coś takiego.

[MOSTOSTAL]

Ale jaja... :eek:

Jakoś mi jednak ten rok nie pasuje... Przed wojną w ogóle mało było tego typu urządzeń a już na pewno nie w Polsce. Raczkował Constam, Bleichert...

Moim zdaniem to jest obraz Kasprowego grubo powojenny. Będę drążyć ten temat.

[Ratrak]

Powiem Ci tak, tu nie ma co drążyć bo wyciąg jest na 100% z 1938 roku.

.

Akurat oni wiedzą to najlepiej .

[MOSTOSTAL]

Jednak będę drążyć temat bo przed 39r nie powstał w Polsce żaden inny wyciąg narciarski oprócz saniowego oraz Kolei Linowej na Kasprowy (Krynicy i Gubałówki nie liczę bo to jest forma tramwaju a nie wyciąg narciarski).

W zasadzie to co wkleiłeś właśnie wyjaśnia sprawę,

Ten J-bar lift to właśnie ten prymitywny wyciąg krzesełkowy - coś co trochę unosiło trochę wlokło narciarza pod górę. Istotnie było coś takiego zainstalowane w miejscu wyciągu saniowego w latach 50, jeszcze na długo przed sprowadzeniem do Polski Mullera GMD.

To potwierdza także p. Marek Baran na Histmagu.

Oto ten wyciąg z bliska:

Żywe lata 50..!

Wygląda na to, że pomijając wyrwirączki i wyciągi zaczepowe bezpodporowe z tzw kluczem i pasem (wtedy nazywane orczykowymi) to właśnie ten J-bar jest pierwszym wyciągiem holującym wysokiego prowadzenia liny z podporami. To jeszcze nie orczyk z bębnami i linką ale taki przedsmak dzisiejszych teleskopówek. Nie jest to jednak wyciąg orczykowy bębnowy o zmiennej długości zawiesia holującego. Ponadto w miejscach obniżenia terenu (śniegu) potrafił nieco unosić narciarza. Jazda na takim wyciągu musiała być mało komfortowa, choć z pewnością szeroka decha pod tyłkiem to nie wąska kotwica. Amortyzacja zerowa. Szarpało to przy starcie choć pewnie zależało to od wysokości. Zapewne podczas startu narciarz nieco przysiadał na "ławeczce" czego nie można robić na kotwicy z linką.

Typ J-bar w Europie się nie przyjął. W USA tego było bardzo dużo a wiele działa do dziś.

Z J-ami kombinował Constam i z czasem powstała wersja J-bar z linką - taki wczesny orczyk bębnowy:

Edytowane 1 Kwiecień 2015 przez MOSTOSTAL

[MOSTOSTAL]

Tu mam jeszcze kilka fotek krzesła jednoosobowego które postawiono w miejscu J-bar'a w roku 1962:Pracowało do 1968r. Potem przebudowano je na dwuosobowe ale modernizacja polegała tylko na wymianie krzesełek: Słupy i napędy pozostały bez zmian.

Edytowane 2 Kwiecień 2015 przez MOSTOSTAL

[MOSTOSTAL]

Tu mam jeszcze kilka fotek krzesła jednoosobowego które postawiono w miejscu J-bar'a w roku 1962:

Pracowało do 1968r. Potem przebudowano je na dwuosobowe ale modernizacja polegała tylko na wymianie krzesełek:

Słupy i napędy pozostały bez zmian.

[leitner]

Nie zna nikt tytułów żadnych starych gazet z okolic Szczyrku? :eek:

Znalazłem kilka zdjęć gondolki Müllera

Edytowane 6 Kwiecień 2015 przez leitner

[Dayton]

Nie zna nikt tytułów żadnych starych gazet z okolic Szczyrku? :eek:

W Bielsku wychodziła Kronika Beskidzka (jak teraz znalazłem od 1956 roku), na pewno pisała też o okolicy w tym Szczyrku, jest to tygodnik więc trochę byś miał do przeszukania. :wink:

PS Znalazłem teraz coś takiego (przepraszam, że linki, ale są tam też lata wykonania zdjęć i opisy):

http://www.historia.beskidia.pl/4386_szczyrk_szczyrk__wyciag_krzeselkowy_na_skrzyczne_1_stare_zdjecie.html

http://www.historia.beskidia.pl/2493_szczyrk_wyciag_krzeselkowy_stare_zdjecie.html

http://www.historia.beskidia.pl/1486_szczyrk_wyciagiem_na_skrzyczne_stare_zdjecie.html

Pewnie już się gdzieś pojawiły na forum, ale może ktoś by chciał zobaczyć. Orczyka z Dolin niestety nie znalazłem.

Edytowane 6 Kwiecień 2015 przez Dayton
PS

[MOSTOSTAL]

Co do zdjęć ze Szczyrku (tak w ogóle!) z lat wcześniej niż rok 1990 to raczej krucha sprawa... ;-( Od lat szukam zdjęć sprzed modernizacji w 1980r. Na próżno. Oczywiście chodzi mi o fotki na których widać wyciągi. Nie ma... Kiedyś p. Richter obiecywał mi że da kontakt do kogoś kto pracował w ówczesnym GON i GAT przy budowie i pierwszych wyciągów i przebudowie. Niestety na obietnicach się skończyło. Byłem i w SON i w COS i w Zagroniu ... na próżno. Co prawda nie wierzę, że nikt nie robił wtedy zdjęć jednak żadnym sposobem nie udało mi się nic wskórać. Nie ma i szlus. Kilak dobrych lat temu na Allegro była aukcja. Oczywiście trafiłem na nią tuż po zakończeniu chyba tego samego dnia bo jeszcze wisiała. Był to album zdjęć z otwarcia pierwszego wyciągu orczykowego w Czyrnej - czyli krótkiego Górnika, który dziś stoi w Huzelach. Nawiązałem kontakt ze sprzedającym ale za nic nie chciał ani odsprzedać drożej ani nawet skopiować tego albumu na ksero. Tyle co się dowiedziałem to, że były to zdjęcia niejakiego p. Stobika ponoć znanego bielskiego fotografa. Z tej aukcji zapisałem takie foto:

O dokumentacji Mullera czy innych zapomnij... Mam wrażenie , że sam ją właśnie tworzę... ;-)

[leitner]

O dokumentacji Mullera czy innych zapomnij... Mam wrażenie , że sam ją właśnie tworzę... ;-)

Niemal wszystkie zdjęcia w Googlu pod hasłem "orczyk Muller" są te, które zamieszczasz na tym forum lub kadry z Twoich filmów na YT :eek:

[MOSTOSTAL]

Ano! Dokładnie tak!W sieci ryłem pół roku zanim znalazłem jedyną fotkę tego wyciągu a mianowicie taki widok całej Kondrackiej Kopy z niemal całym wyciągiem. Oprócz tego po długim przeglądaniu PKF trafiłem na ten filmik z Zwardonia/Kndratowej. Reszta to moje zdjęcia robione w latach 2009 - 2015. Nawet mój wujek., który namiętnie robił slajdy i zdjęcia w tamtych latach i jeździł na Kondratowej wiele razy tym orczykiem nie ma go nigdzie na zdjęciu. To samo jeśli chodzi o Szczyrk sprzed modernizacji. Tylko slajdy które robił mój tata (które znacie z forum) i ewentualnie nieliczne fotki z pocztówek KAW i upolowane gdzieś w sieci lub podesłane przez naszych Forumowiczów. Dlatego właśnie często ponawiam publiczne prośby o zdjęcia. Do upartych świat należy (podobno..!) Zobaczymy, może się coś jeszcze trafi...Nie chce mi się wierzyć, że nikt nie ma żadnych zdjęć! Przecież ludzie robili slajdy, i zwykłe cb fotki a nawet orwo. Poza tym takie otwarcie GON czy Mullera w Zakopcu to było wydarzenie! Za komuny to sztandarowe sprawy - trud górniczy itd... Mogę się założyć, że na otwarciu GON był Gomółka lub Gierek. Musowo! Byłem nawet w Zagroniu zimą bo swego czasu był skojarzony z GONem ale też nikt nic nie wie.. albo mają mnie za kretyna i nie chce im się szukać - też jest taka możliwość.Muszę jeszcze kiedyś pójść do przepastnej biblioteki Politechniki Gdańskiej. Kiedyś znalazłem tam archiwalne czasopisma Motor Italia z lat 50 i 60. Zeskanowałem i wysyłałem to do Włoch bo sami nie mieli (zabytkowe Fiaty to moja druga pasja - co pewnie widzieliście na YT czy w sieci ogólnie). Ta czytelnia powinna coś mieć.. .muszę to przeryć. Kiedyś np u mojego ojca w katedrze (pracował w katedrze żelbetu i konstrukcji stalowych PG) wyhaczyłem na półce 2 książki Mostostal - Postęp Techniczny z lat 60/70. Gdzie są opisy wyciągów Mostostalu WN750 i WN 1000. wraz z rysunkami i danymi technicznymi - no istna perełka. Czasem zdarzają się rodzynki. Np jakiś czas temu ktoś mi podesłał zestaw zdjęć z budowy KL na Szyndzielnię. Miód malina! Mój kolega z Austrii mało się nie posikał jak to zobaczył. Także Drodzy Moi... jak ktoś coś ma lub znajdzie to podsyłać... proszę... ;-)Tematy najważniejsze to:1. Muller GMD w Zakopanem i w Szczyrku2. Czyrna sprzed modernizacji3. Wyciąg orczykowy Mostostal / Muller z Karpacza - stał w latach 70/80 na Kopie wzdłuż górnego odcinka krzesełka.4. Wyciąg orczykowy Mostostal / Muller z Suchej Doliny (tzw "Stary") - dziś to ponoć już zgliszcza jak Zapalenica.Dwa ostatnie są już polskiej produkcji ale jeszcze na licencji Muller GMD - miały kratowe podpory i stacje przewojowe Mullera ale stacje napędowe własnej konstrukcji, dużo potężniejsze od pierwowzoru jak też własne baterie rolkowe a orczyki choć wzorowane na Mullerach jeszcze z drewnianymi kotwicami z metalowym okuciem w miejscu gumy odbojowej i napisem PIS na bębnie to jednak już własnego wyrobu.

Edytowane 9 Kwiecień 2015 przez MOSTOSTAL

[leitner]

Nie wiem czy to Muller, Transporta czy jeszcze coś innego, ale wygląda na starszą generację (kratowe podpory bramowe).

[video=youtube;dWtH5B1lczI]

PS Ale rzeczywiście Ci na tym Mullerze zależy... W 90% przypadków hasła (muller orczyk) w Google odsyłają do komentarzy, których autorem jest MOSTOSTAL, ARCHICAR lub tekst jest przekopiowany z tych komentarzy :biggrin:

Brawa za chęć i samozaparcie :applause:

Edytowane 9 Kwiecień 2015 przez leitner

[MOSTOSTAL]

To jest wyciąg WSO a różnymi orczykami WSO, Garaventa / Borer itd.

WSO było podobną konstrukcją do Mullera ale późniejszą. Muller robił wyciągi lekkie i średnie - WSO było z kategorii dużych, długich itd.

WSO ma inne wykratowania i podział modułów podpór. Inne są także bloki rolkowe, systemy napinania itd.

U nas orczyki WSO/ Borer były przystosowane do starego orczyka Mostostal 750 stojącego kiedyś na Złotym Groniu. Chyba są także na takim wyciągu na Czantorii. Oczywiście to demobil.

Filmik mojego dobrego znajomego Andiego Jacometa - to guru! Skarbnica wiedzy !

Więcej od niego wiem tylko o wyciągach Mostsoatlu i KWK i Polsport ;-)

Polecam jego stronkę:

http://www.jacomet.ch/

[leitner]

WSO ma inne wykratowania i podział modułów podpór.

:eek: :eek: :eek: O ile układ krążków, rodzaj napinania, koła linowe i rodzaje orczyków wydają mi się łatwe do odróżnienia, o tyle sposób wykratowania... hmm... MOSTOSTAL a jak pokażę Ci ogumienie krążka lub śrubkę, też będziesz wiedział co to jest? :biggrin:No to mały test :wink:

Z jakiego wyciągu/kolejki pochodzi ten krążek?

[MOSTOSTAL]

Leitner...??

Masz mnie... nie wiem... ale wydaje mi się, że to w ogóle nie jest koło od wyciągu orczykowego. Orczyki w większości mają rolki podobne w przekroju do koła wagonu kolejowego. Wysoki rant wewnętrzny zapobiega spadnięciu liny między krążek a wahacz co groziłoby np przewróceniem podpory. Krzesła nie mają takiego ranu jednak jak na krzesło to jest a głęboki wręb bieżni. Za duża średnica na czujkę napięcia liny, za mała na krzesło. Może być to kółko od wyrwirączki, dociskowe lub kierunkowe koło Pomy / Montaz Mautino lub Giovanola a nawet przypomina nieco koła jezdne kolejki dwulinowej (towarowej lub osobowej) np takiej jak była na Szyndzielni.

Co do wykratowań podpór bramowych GMD Muller , WSO i innych to proszę popatrz na poniższe fotki:

WSO:

GMD Muller:

Tebru:

Garaventa:

Brändle

Stemag:

Swoboda:

Edytowane 11 Kwiecień 2015 przez MOSTOSTAL

[leitner]

Krążek pochodzi z kolejki krzesełkowej z końcówki lat 40./początku 50.

Wydaje mi się, że ten wyciąg Tebru stał na stoku Gubałówki albo na Hali Buczynka.

[MOSTOSTAL]

Może to jest rolka od tego J-bara z Kasprowego... :

Na Hali Buczyunka przed wyciągiem orczykowym KWK (podwójnym) nic nie było... Czy chodzi i o ten darmowy "łącznik" co chodzi po planie trójkąta...? Jeśli tak to teżnie Tebru tylko KWK.

W Korbielowie kiedyś był tylko jeden orczyk z Kamiennej. To był Mostostal WN750 w trzeciej odsłonie, tj w systemie Mullera ale już bez kratowych podpór. Podpory tego wyciągu były zbudowane z profili rurowych ale na wzór podpór Swoboda a nie Transporta jak w KWK. System montażu modułów bramy był jednak taki jak w Transporcie (szerokie przylgi ze śrubunkiem). Ten typ podpór był tylko w Korbielowie i na wyciągu KWK na Małym Skrzycznem. Typ II to podpory wzorowane na Transporcie ale wykonane z pojedynczych profili rurowych (Beskidek, Telegraf i Mała Kopa po wymianie podpór). Podpory takie wykorzystane były także w wyciągu nr II w Czyrnej (długi górnik).

Co do Tebru to wątpię, żeby w Polsce był choć jeden taki wyciąg kiedykolwiek. Tebru ma charakterystyczne (okrągłe) kratowe bramy i charakterystyczne orczyki.

W Polsce za to postawiono 2 wyciągi Stemag z kratowymi podporami. Jeden jest na Babicy, drugi w Wiśle. Oba postawione pod koniec lat 90.

[leitner]

Krążek jest z Transporty VR101 Na Hali Buczynka był kiedyś krótki orczyk.Tu na mapie:A tu jego ostatnia podpora (kratowana, ale nie bramowa):

Edytowane 11 Kwiecień 2015 przez leitner

[MOSTOSTAL]

A toś mnie zagiął... Kiedy ten orczyk tam był..? Tebru...??? Ja do Korbielowa jeździłem w latach 86 - 95. Potem nie bywałem. Za mojej "kadencji" nie było tam takiego orczyka. Możliwe, że ktoś coś tam postawił z demobilu. Od połowy lat 90 sporo sprowadzano używanych wyciągów bo na nowe jeszcze nie było ludzi stać.

Krążek jest VonRoll - Transporta robiła te wyciągi na licencji... To Twój fant czy po prostu zdjęcie.