Qvo Vadis Slovensko... moje słowackie opowieści.

[Gerald]

Późnym popołudniem pokręciłem się trochę po okolicy, m.in oglądając najstarszą krzesełkową kolej linową na Słowacji.

Miejsce smutne, zaniedbane. Kolej podobno jest cały czas sprawna, ale nie ma dopuszczenia do ruchu pasażerskiego. Od 1996 roku służy tylko w celach wywózki towarów do schroniska na górze.

Jadąc w drodze powrotnej, uświadomiłem sobie jak ten ładny kraj do którego mam duży sentyment z dzieciństwa będzie znowu dryfował na dno. Parę dni wcześniej ogłoszono wynik wyborów prezydenckich, w których wygrał Peter Pellegrini.

Ustępująca prezydentka Zuzana Čaputová była dla mnie szansą na zmianę Słowacji. Niestety nie wytrzymała presji, zastraszeń i gróźb postanawiając nie kandydować drugi raz. 

[MarioJ]

Rozumiem że testujesz naszą czujność.

No to gdzie jest ten wyciąg?

[Gerald]

54 minuty temu, MarioJ napisał:

Rozumiem że testujesz naszą czujność.

No to gdzie jest ten wyciąg?

W jakim sensie testuje czujność? 😉 zapomniałem jeszcze wrzucić tych zdjęć:

Wyciąg znajduje się niedaleko Brezna, w miejscowości Chvatimiech, tuż nad przystankiem kolejowym.

Tuż obok zaczyna się linia kolei wąskotorowej, na której w sezonie ciepłym prowadzony jest regularny ruch pociągów turystycznych. Poza tym okresem możliwe jest wypożyczenie tzw cyklodrezyny i pokonanie do 18 km zupełnie samodzielnie! Trasa kolei jest bardzo malownicza i przebiega górskimi dolinami.

Edytowane 21 Kwiecień 2024 przez Gerald

[Gerald]

Ośrodek narciarski Ski Lysa napisał na swojej stronie smutną wiadomość o zakończeniu działalności w najbliższy weekend. Jeśli nie znajdzie się ktoś kto odkupi ośrodek z prawie 40 letnią koleją krzesełkową Tatrapomy być może 1-2 czerwca 2024 roku po raz ostatni będzie działać.

Jest to dla mnie o tyle smutniejsze że spędziłem tam tydzień w wieku 8 lat, i uczyłem się jeździć na nartach. Koleją na Lysą jechałem jako dziecko. W tym roku nie zdążyłem się tam wybrać.

"Ahojte priatelia prírody, lyžovania a bicyklov. Chceme vám s poľutovaním oznámiť, že po tomto víkende ukončime našu činnosť na Lysej. Po veľkom úsilí a neskutočnom boji, sme boli nútení zložiť zbrane. Po dvoch rokoch covidu, jednom roku nezmyselných cien energií a po rekordne teplej zime v tomto roku, kedy sa v polovici februára ukončila zimná sezóna sme dospeli do stavu, že to už nie sme schopní ďalej ťahať sami, bez pomoci.

 

Aj preto sme po vzore Poľska, Rakúska, Francúzska…atď. požiadali VÚC o pomoc, alebo vstup do firmy. Bohužiaľ, niektorí poslanci nepochopili, že rozvoj turizmu na Slovensku je o podpore aj menších stredísk. Vzhľadom na to, že sme na východe, zvlášť v Sabinovskom okrese, kde dodnes nedošlo ešte ani raz k významnejšej podpore turizmu, nás niektorí poslanci „zarezali“ a tým len dokázali, že im vôbec nejde o ľudí v regióne, ale hlavne o ich ega a politické hry, ktorým asi ani nechceme rozumieť…

Namiesto udržania jestvujúceho stavu, kde je potrebná minimálna spoluúčasť, počkajú kým to „padne“ a potom odsúhlasia pomoc Čergovu bez konkrétnej idei na najbližších 5 rokov, „len aby sa nepovedalo“. Radšej pošlú všetkých východniarov, ktorí nemajú na Tatry do Poľska, kde sú samosprávy zaangažované do väčšiny stredísk, lebo chápu, že stredisko je len tretina príjmu. Zvyšok sú služby z ubytovania, gastronómie a ďalších atrakcií.

 

Je nám smutno, ale chceme vás srdečne pozvať na rozlúčku s Lysou, Hotelom Šport a sedačkovou lanovkou (sobota-nedeľa 1.-2.6.2024 od 10-18:00 hod. – posledná jazda do 17:30 hod.). Ak ste na nej ešte nešli, je možné, že to bude poslednýkrát. Ak sa náhodou nájde niekto, kto by prijal stredisko iba za symbolickú cenu, dajte nám vedieť. Musí to byť niekto s chuťou pokračovať v niečom, čo nás na začiatku chytilo tak veľmi za srdce a vďaka tomu sme dokázali vybudovať niečo, čomu už nikto neveril. Do strediska bolo zainvestovaných veľa súkromných peňazí a energie, preto je nám veľmi ľúto to nechať len tak. Posunieme to ďalej len za zlomok reálnej ceny strediska.

 

Ďakujeme vám všetkým, ktorí ste nám boli verní, ale aj tým čo prišli len raz, či už v zime na krásne zjazdovky, ktoré sa na východe nedajú len tak s niečím porovnať, alebo tým čo nás navštevovali v lete na turistike, alebo na trialoch, ktoré sme chceli rozširovať…

 

S pozdravom kolektív SKI LYSÁ "

 

źródło https://www.skilysa.sk/koncime/

 

[Gerald]

3 lutego 1997 roku byłem małym 8 letnim dzieckiem kiedy po raz pierwszy wyjechałem z domu bez rodziców na jakikolwiek wyjazd.

Pamiętam ten dzień - zbiórka w okolicach Hotelu "Cracovia" w Krakowie. To była tygodniowa kolonia narciarska na której nauczyłem się jeździć.

Jedyną pamiątką po tamtym wyjeździe to wbite dwie pieczęcie graniczne z przejścia Piwniczna Zdrój/Mniszek nad Popradem.

Pamiętam jak zasnąłem w autobusie, obudziłem się w Piwnicznej. Szybka odprawa graniczna i po południu byłem wraz całą ekipą dzieciaków w zagubionej pośród Gór Czerchowskich (słow. Čergov, czyt. Czerchou/ łem. Чергівські гори) wsi Drienica położonej gdzieś pomiędzy Preszowem a Muszyną.

Kiedyś to musiało być fajne miejsce, jak wiele w byłej Czechosłowacji - tanie noclegi, skipasy. Inne jedzenie. Dużo wyciągów. 

Wylądowałem w dwuosobowym pokoju z dwa lata starszym ode mnie narciarzem - on już coś umiał w przeciwieństwie do mnie. Hotel "Javorna" pamiętał czasy minionej epoki.

Prawie 28 lat później....

Kiedy mówię właścicielowi hotelu że byłem tutaj 28 lat temu, uśmiecha się. Jest 23:00, kiedy meldujemy się na miejscu.

- Przyjdź jutro - porozmawiamy - mówi Štefan Beňadik.

Ściany hotelu niezmiennie zapełnione są niezliczoną ilością obrazów. Niektóre z nich zawierają przedstawienia hotelu.

O poranku mgła spowija miejscowość, ale z okna widać niezbyt ładny budynek basenu na przeciwko. Tak, wybudowano tutaj 25 m basen.

- Nie uruchamiamy go, 40 tys litrów wody, cena gazu... nie mamy pieniędzy na uruchomienie go w zimie - mówi Pan Štefan - obok w (słowackich) Lipanach polacy otworzyli nowoczesny park wodny ze zjeżdżalniami.

- Jesteśmy tutaj od 24 lat, kiedy tutaj byłeś, był inny właściciel, hotel wyglądał inaczej.

- Tak, było trochę inaczej, ale niewiele rzeczy się zmieniło. Szkoda że nie popływam na basenie, bo go miło wspominam. Pamiętam jak codziennie wypatrywałem po kursach narciarskich starej Karosy C734 państwowego preszowskiego oddziału SAD w Sabinowie (SAD to odpowiednik PKS) zawracającej obok hotelu na pętli.

- Przystanek jest trochę wyżej, i nazywa się cały czas tak samo "Drienica Hotel Javorna".

Jeszcze trochę rozmawialiśmy. Na koniec dostaję piękną pocztówkę "Hotel Javorna", na której widnieje jeszcze cena w koronach czechosłowackich.

Chwilę później kiedy wychodzę na zewnątrz przywołuje w pamięci każdy szczegół.

Stok narciarski na przeciwko prawie w ogóle się nie zmienił. Zniknął jedynie najmniejszy wyciąg, gdzie nauczyłem się jeździć.

Gdzieś z głośników leci Radio Koszyce. Nostalgii miejscu dodaje dobrze mi znana muzyka z lat 90tych - Dido, Faithless... W pewnym momencie słyszę z głośnika wypowiedź premiera Słowacji "My jesteśmy w Europie i chcemy tu być". Tego weekendu, przeciwko rządom prokremlowskiego premiera Roberta Ficy zaprotestuje około 100 tys Słowaków. Są to największe protesty od czasów zamordowania dziennikarza śledczego Jána Kuciaka i jego narzeczonej  Martiny Kušnirovej.

------------

Nazajutrz budzę się, aby wybrać się na Lysą. To ośrodek położony 1,5 km dalej, na głównym grzbiecie Gór Czerchowskich. Do lat 70tych XX wieku obok szczytu Lysa (1068 m.n.p.m) znajdowały się dwie wsie. Zostały całkowicie porzucone ze względu na trudne warunki. Na pustych polach wybudowano ośrodek narciarski. Aby zapewnić łączność, wybudowano prawie 2 km kolej krzesełkową rodzimej firmy "Tatrapoma". Jechałem tą koleją podczas pobytu w 1997 roku. Dokładnie to pamiętam, wywiozła nas w piękne miejsce, śnieżny świat z pięknym widokiem.

Dwuosobowy wyciąg krzesełkowy przez 10 lat stał nieczynny. Brakowało pieniędzy na remont i jego uruchomienie. Znalazło się kilku inwestorów którzy włożyli całe serce w uruchomienie "Ski Lysa". Wyremontowali ośrodek, schronisko, kolej, zrobili naśnieżanie. Przyszedł covid, irracjonalne ceny energii.

Pod koniec maja 2024 na ich profilu pojawił się komunikat - to koniec, nie mamy już siły.

Nie trzeba było czekać długo na odpowiedź, rzesza lokalnej społeczności wsparła ośrodek darowiznami, a po jakimś czasie i same władze samorządowe.

Stawiam się rano przed kasą - mamy poważną awarie sterowania, nie potrafiliśmy sobie całą noc poradzić - mówi kasjerka - proszę poczekać, wywieziemy jeepem na górę.

3 km droga na górę po wertepach w miłej atmosferze.

Na górze działa tylko ponad kilometrowy leciwy wyciąg talerzykowy "Tatrapomy".

Nie wiedzieć czemu, z głośników przy dolnej budce obsługi wyciągów przez cały dzień trzy razy słyszę piosenkę Krzysztofa Krawczyka.

"Zatańczysz ze mną jeszcze raz, ostatni raz
Nim skończy się ten bal nadziei"

 

 

 

 

[Gerald]

[Jeeb]

4 godziny temu, Gerald napisał:

Nim skończy się ten bal nadziei"

fajnie że Tobie się chce odwiedzać takie zapomniane ośrodki